Gohonzon

De gohonzon is het voorwerp van toewijding in Nichiren Daishonins boeddhisme en de belichaming van de Mystieke Wet. De gohonzon ziet eruit als een mandala, opgetekend op papier of op hout, met karakters die de Mystieke Wet en de Tien Werelden, boeddhaschap inbegrepen, weergeven.

Nichiren Daishonins boeddhisme stelt dat alle mensen de boeddhanatuur bezitten en boeddhaschap kunnen bereiken door geloof in de gohonzon. De gohonzon is de belichaming van Nam-myoho-renge-kyo in de vorm van een voorwerp van toewijding. Go betekent ‘respectwaardig’, en honzon betekent ‘voorwerp van fundamenteel respect’.

De gohonzon die elk SGI-lid ontvangt, heeft de vorm van een papierrol waarop in zwarte sumi-inkt een aantal Chinese karakters en twee Sanskriet karakters staan. Samen vertegenwoordigen deze karakters het leven in de hoogste levensstaat: boeddhaschap. De gohonzon werkt als een heldere spiegel om de waardige levensstaat van boeddhaschap in jezelf te weerspiegelen.

De mandala van de Mystieke Wet

De gohonzon is een mandala waarop in karakters de Mystieke Wet, die Nichiren Daishonin in zijn leven tot uitdrukking bracht, is afgebeeld. Mandala is een Sanskriet woord en betekent ‘volmaakt  begiftigd met alle zegeningen’; of ‘geheel van zegeningen’ of ‘volmaakt begiftigd’. Nichiren Daishonin heeft vele gohonzons opgetekend. De gohonzon die in het huisaltaar van SGI-leden is geïnstalleerd, is een kopie van een gohonzon die de 26e hogepriester Nichikan Shonin (1665-1726) heeft opgetekend.

De Wet en de persoon

In het midden van de gohonzon staat van boven naar beneden in karakters die groter zijn dan de andere: ‘Nam-myoho-renge-kyo Nichiren’. Hiermee wordt aangegeven dat de mens de Wet, Nam-myoho-renge-kyo, in zijn eigen leven zichtbaar kan maken; dat de Wet alleen kan worden geactiveerd door zelf actie te ondernemen.

Nam-myoho-renge-kyo is de essentie van de gohonzon

Nichiren Daishonin benadrukte dat de vijf karakters van Myoho-renge-kyo beschouwd dienen te worden als de essentie van dit fundamentele voorwerp van toewijding. Hij noemde ze het “zaad van boeddhaschap dat alle boeddha’s in staat stelt verlichting te bereiken”.

De zinsnede Nam-myoho-renge-kyo, die duidelijk in het midden van de gohonzon staat opgetekend, vertegenwoordigt deze essentie. In de vijf karakters van Myoho-renge-kyo is de Wet vervat waaruit alle boeddha’s voortkomen; alle soorten boeddha’s worden geboren uit deze Wet.

In zijn brief ‘Het ware aspect van de gohonzon’ zegt Nichiren Daishonin:
“Hoe wonderbaarlijk dat ik, nadat er meer dan tweehonderd jaar voorbij zijn gegaan sinds het begin van het Laatste Tijdperk van de Wet, als eerste deze grote mandala onthulde als banier voor de verspreiding van de Lotus Soetra, iets waartoe zelfs Nagarjuna, Vasubandhu, T’ien-t’ai en Miao-lo niet in staat waren. Deze mandala is bepaald niet mijn uitvinding. Het is het voorwerp van toewijding dat boeddha Shakyamuni, de Door de Wereld Geëerde, gezeten in de schattoren van boeddha Vele Schatten, en de boeddha’s die verschijningsvormen van Shakyamuni waren, net zo nauwkeurig weergeeft als een prent en het houtblok waarvan het wordt afgedrukt.” (GND-I, 147)

Zoals dit citaat weergeeft, heeft Nichiren Daishonin de essentie van de leer van boeddha Shakyamuni concreet vorm gegeven in de gohonzon, het voorwerp van toewijding. Deze essentie is de Mystieke Wet van leven en dood, die Nichiren Daishonin in karakters groter dan de andere karakters heeft opgetekend in het midden van de gohonzon.

In de diepte van zijn eigen leven werd de Daishonin zich bewust van de werking van de Mystieke Wet, Nam-myoho-renge-kyo, en deed hij de gelofte alle mensen in staat te stellen dezelfde levensstaat van boeddhaschap te bereiken en fundamenteel geluk op te bouwen.
De wet Nam-myoho-renge-kyo komt in het gehele universum tot uitdrukking, en ook ons leven is een uitdrukking van Nam-myoho-renge-kyo.

De gohonzon is de belichaming van de wet Nam-myoho-renge-kyo. Deze drie aspecten – het universum, het individu en de gohonzon – komen voort uit deze ene wet Nam-myoho-renge-kyo. Alle drie zijn zij in feite slechts één werkelijkheid, en wanneer wij Nam-myoho-renge-kyo reciteren tot de gohonzon, passen ons leven en het universum als een raderwerk in elkaar.

Het oprijzen van de Schattoren

In het (11e) hoofdstuk ‘Het oprijzen van de Schattoren’ uit de Lotus Soetra wordt beschreven hoe een schitterende toren op de Adelaarstop “opsteeg vanuit de aarde en in de lucht hing” en een omtrek had even groot als de aarde. De verschijning van deze schattoren is een metafoor voor de boeddhanatuur in ons leven.

In het ‘Verslag van de mondeling overgeleverde leerstellingen’ verklaart de Daishonin heel duidelijk dat de gohonzon de “verwezenlijking en uitdrukking” is van de samenkomst op de Adelaarstop, en beschrijft hij de gohonzon als een weergave van “de samenkomst op de heilige Adelaarstop, die plechtig voortgaat en nog niet ontbonden is”.

We kunnen het grafische beeld van de gohonzon toepassen op ons eigen leven. In ons leven staan vaak lagere levensstaten of werelden, zoals woede of dierlijkheid, centraal. Daarom is het voor ons de uitdaging om Nam-myoho-renge-kyo in het centrum van ons leven te plaatsen, zodat de lagere levensstaten hun positieve kant tot uitdrukking kunnen brengen. We doen dit door de kracht van geloof en de ‘beoefening voor onszelf en voor anderen’.

Door met de gohonzon te blijven beoefenen versterken we het geloof dat ons leven begiftigd is met de kostbare schat van boeddhaschap. Dan vestigen we boeddhaschap als de basis van onze levensconditie, zoals dit wordt weergegeven in de ordening van de gohonzon. [Lees ‘De Tien Werelden’]

De persoon en de Mystieke Wet

De gohonzon is de fysieke uitdrukking van de verlichte levensstaat van Nichiren Daishonin, die ons heeft geleerd over kosenrufu. Naast het reciteren van Nam-myoho-renge-kyo dienen we actie te ondernemen om kosenrufu dichterbij te brengen. Pas dan benutten we de kracht van de gohonzon ten volle en zal onze beoefening sterker worden.

Omdat de Wet diepgaand is, is haar beoefening eenvoudig. Josei Toda, de tweede president van de Soka Gakkai, zei eens dat net zoals apparaten eenvoudiger worden bij het voortschrijden van de technologie, de gohonzon een ‘gelukbrengende machine’ kan worden genoemd; en dat de knop om die machine aan te doen het reciteren van daimoku is voor jezelf en anderen. Men zou kunnen zeggen dat Nichiren Daishonin omwille van alle mensen het boeddhisme tot een absolute eenvoud heeft teruggebracht.

“Zoek de gohonzon nooit buiten uzelf”

Wanneer we naar de gohonzon kijken, kunnen we onze blik richten op de plek die ons het meest natuurlijk lijkt. Bijvoorbeeld naar de karakters van Nam-myoho-renge-kyo in het midden, of naar de hele gohonzon. Zolang we reciteren met een sterk geloof, zullen onze gebeden beantwoord worden. Het is heel normaal dat gedachten afdwalen en allerlei ideeën of herinneringen naar boven komen tijdens het gebed.

We kunnen dat allemaal uitwisselen met de gohonzon; er is geen vaste formule voor de manier waarop we moeten denken. Het gaat er om dat we zijn zoals we zijn. Nichiren Daishonin schrijft in ‘Het ware aspect van de gohonzon’:

“Zoek de gohonzon nooit buiten uzelf. De gohonzon bestaat alleen in het sterfelijk lichaam van ons gewone mensen die de Lotus Soetra in hun hart sluiten en Nam-myoho-renge-kyo reciteren (…) Deze gohonzon vindt men ook alleen in de twee karakters voor ‘geloof’.” (GND-I, 147)